Op vakantie met de boot of cruise en bang voor zeeziekte? Je bent niet de enige: veel mensen krijgen op zee last van duizeligheid, misselijkheid, zweten en een algeheel gevoel van ongemak. Zeeziekte ontstaat door een verstoring van je evenwichtsorgaan en komt vooral voor bij golvende zeeën, ferry’s of langere cruises. Gelukkig kun je zeeziekte goed voorkomen én verlichten, als je weet wat je moet doen. In dit artikel geven we praktische tips tegen zeeziekte – van natuurlijke middelen zoals gember tot handige gedragsadviezen en effectieve medicijnen. Zo geniet jij alsnog ontspannen van je tijd op het water.
Laten we eerst eens vaststellen wat zeeziekte is. Wanneer je op een boot bent, groot of klein, zul je maken te krijgen met de deining van het schip. Hier kan je evenwichtsorgaan van in de war raken. Je hersenen denken namelijk dat alles stilstaat, maar je lichaam neemt iets anders waar. Dit kan als gevolg hebben dat je je misselijk voelt, duizelig wordt, hoofdpijn krijgt en/of gaat zweten bijvoorbeeld. Niet iedereen heeft er evenveel last van. Sommigen merken helemaal niets en anderen voelen het maar af en toe, bijvoorbeeld bij een ruige zee. Je kunt zeeziek worden op een zeilboot, een ferry, wanneer je gaat eilandhoppen, maar ook als je aan boord bent van een cruise. Ook aan boord van een enorm schip kun je bij sterke golven de deining voelen. Ben je er gevoelig voor en wil je zeeziekte voorkomen, dan zijn er verschillende tips die je daarbij kunnen helpen.
Waar je je op de boot bevindt, maakt écht verschil. Het middelpunt van een schip – meestal laag in het midden – beweegt het minst. Hier voel je de deining veel minder dan aan de zijkanten of in de hogere dekken. Probeer dus altijd een zitplaats te kiezen in het midden, bijvoorbeeld bij het trappenhuis of in de centrale lounge. Vermijd de voor- en achterkant van de boot, want daar voel je de golven het meest. Op een cruise kun je vaak bij boeking al een rustige kajuit kiezen. Deze tip kost je niets en kan veel ellende voorkomen.
Een lege maag helpt niet bij misselijkheid. Voorkom uitdroging en zorg dat je genoeg drinkt, maar zorg ook dat je wat gegeten hebt. Dat zorgt er voor dat je minder snel last van misselijkheid hebt. Een volle maag of een maaltijd met veel vet maakt je sneller misselijk. Voor vertrek kun je het beste een lichte, koolhydraatrijke snack eten, zoals een banaan, toast of crackers. Dit houdt je maag bezig zonder deze te overbelasten. Probeer ook zeker geen alcohol of koffie te drinken vlak voor of tijdens de vaart – deze dranken kunnen je maag irriteren en je lichaam uitdrogen, wat zeeziekte verergert. Blijf gehydrateerd met water of kruidenthee, en eet liever meerdere kleine porties verspreid over de dag dan één zware maaltijd. Let echt op met alcohol, dit kan juist het gevoel van zeeziekte versterken.
Een tip om zeeziekte te voorkomen is zorgen dat je voorafgaand aan de trip goed uitrust. Wanneer je moe bent, kun je sneller last krijgen van een onbehaaglijk voel. Krijg voordat je aan boord gaat dus voldoende slaap en zorg dat je goed uitgerust bent, om met frisse energie de zee op te gaan.
Net zoals je er in de auto last van kunt hebben is het niet verstandig om te gaan lezen tijdens het varen. Wanneer een schip ergens is aangemeerd kan dat natuurlijk wel, maar als je gevoelig bent voor zeeziekte en dit wilt voorkomen dan is het verstandig om tijdens de vaart even je boek weg te leggen.
Een klassieke en zeer effectieve tip: blijf buiten op het dek en richt je blik op de horizon. Door je zicht af te stemmen op een vast punt in de verte, verminder je de mismatch tussen je evenwichtsorgaan en wat je ogen zien – dé oorzaak van zeeziekte. Frisse lucht helpt daarnaast tegen duizeligheid en benauwdheid, die vaak met misselijkheid gepaard gaan. Vermijd lezen of schermkijken; dit kan de verwarring in je hersenen juist versterken. Zeker in het begin van je vaartocht is het slim om buiten te blijven tot je lichaam zich heeft aangepast.
Een natuurlijk middel dat misselijkheid tegengaat, is gember. Zeeziekte voorkomen of verhelpen kan dus door het drinken van gemberthee of door op een stukje gember te kauwen. Er zit namelijk een stofje in gember dat het gevoel van overgeven sterk tegengaat en de misselijkheid doet verdwijnen of verminderen. Een echte huis- tuin- en keukentip!
Gember staat al eeuwenlang bekend om zijn werking tegen misselijkheid en is een van de beste natuurlijke remedies tegen zeeziekte. Het helpt het maag-darmkanaal te kalmeren en werkt vooral goed in de beginfase van misselijkheid. Je kunt kiezen voor gemberthee, capsules, kauwtabletten of zelfs gekonfijte gember. Neem de gember ongeveer een uur voor je de boot op gaat. Zo geef je je lichaam de tijd om het actieve bestanddeel – gingerol – op te nemen. Bij lichtere vormen van zeeziekte is gember vaak voldoende, al kan het bij hevige klachten soms gecombineerd worden met andere methoden.
Er zijn verschillende medicijnen tegen zeeziekte verkrijgbaar, zoals tabletten met cinnarizine (bijvoorbeeld Primatour) of pleisters met scopolamine. Deze middelen werken het best wanneer je ze vóór de reis inneemt of aanbrengt, bij voorkeur 1 tot 2 uur van tevoren. Wacht niet tot je al misselijk bent, want dan werkt het vaak te laat. Pleisters gaan tot 3 dagen mee en zijn vooral handig voor langere tochten of cruises. Let wel op mogelijke bijwerkingen zoals sufheid of droge mond, en overleg bij twijfel altijd met je huisarts – zeker bij kinderen, zwangeren of chronisch zieken.
De voornaamste tip om zeeziekte te voorkomen is toch wel door er niet teveel aan te denken. Als je er erg mee bezig bent vooraf en tijdens de reis, dan heb je grotere kans om je inderdaad onprettig te gaan voelen. Wanneer je er niet zo mee bezig bent en de vaart gewoon op je af laat komen en daarvan met volle teugen geniet, dan heb je veel grotere kans dat je het niet eens merkt en nergens last van krijgt! Zeilen, boottochten, cruises en andere zeetours zijn ontzettend leuk en die pret mag je niet laten drukken door angst.
Marlous is tijdens haar vakantie al bezig met waar en wanneer haar volgende reis plaats gaat vinden. Ze heeft ontzettend veel bestemmingen mogen ontdekken, maar tijdens het afvinken wordt haar bucket list alleen maar langer. De vraag wat de mooiste bestemming ter wereld is, vindt ze onmogelijk te beantwoorden. De wereld is geweldig!
